Suudi Arabistan,Bahreyn, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen ve Libya, bu sabahtan itibaren Terör örgütü IŞİD ve farklı radikal gruplara yardım ettiği gerekçesiyle Katar ile diplomatik ilişkilerini kestiler.
Üç körfez ülkesi Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn, Katar ile bütün ulaşım yollarını kestiğini açıkladı. Bu ülkelerde yaşayan Katar vatandaşları ve Katarlı turistlere ülkelerine dönmek için iki hafta verildi. Aynı zamanda Katar, Yemen’deki Suudi liderliğindeki koalisyondan da çıkartıldı.
Bu kararla birlikte adı geçen ülkeler Katar ile deniz ve hava sınırlarını kapattı.
Trump’ın Ortadoğu ziyaretinden sonra gelişen krizde, Suudi Arabistan, Yemen, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır ve Libya terör örgütlerine destek verdiğini belirterek Katar ile tüm ilişkilerini kestiler.Arap ülkeleri arasında şu ana kadar sadece Irak, Katar ile ilişkisini sürdürme isteğini açıkladı.Maldivler'de Katar ile ilişkilerini kesti.
Katar Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, kendi vatandaşlarının yaşanan “egemenlik ihlali”nden kesinlikle etkilenmeyeceğini söyleyerek, Körfez ülkelerinin kararı için meşru bir gerekçe olmadığını söyledi.
Türkiye Cumhuriyeti ile yakın ilişkiler içinde olan Katar zor durumda.
7 ülkede yaşayan Katar vatandaşları için 14, diplomatlar için ise 2 gün ülkeleri terk etme süresi verildi. Peki Katar krizi nasıl çıktı?
Katar'a ambargo kararı alan ülkeler özellikle de Suudi Arabistan bir süredir Katar'ın bazı terör gruplarına maddi destek sağladığı ve İran'la işbirliği yaptığı iddialarını gündeme getiriyordu.
Bir süre önce İran ile yakınlaşma işaretleri gösteren Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani’ye Arap Yarımadasındaki ülkeler tepki göstermiş ve Katar, Yemen operasyonu koalisyonundan çıkarılmıştı.
Körfez ülkelerinin iddiasına göre Katar İran'la işbirliği halinde.
Aynı zamanda Körfez ülkelerinin terör grubu olarak tanımladığı IŞİD ve Müslüman Kardeşler 'İhvan Hareketi' ne maddi destek sağladıkları da iddialar arasındaydı.
Kral Salman bin Abdulaziz Al Suud Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi ile bir araya gelmişti.
Katar bu kararla adeta boğazı sıkılmış hale geldi
7 ülkenin bu ani kararının sonuçları Ortadoğu'da tekrar şiddet olaylarını patlatabilir.Son yıllarda Katar ile adeta en yakın müttefik konumunda olan Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin alacağı pozisyon merakla bekleniyor.
Cumhurbaşkanı ve Katar Emiri Şeyh Tamim Bin Hamad Al Sani ile çok samimi görüntüde.
Suudi Arabistan'ın başını çektiği iddialar geçen hafta Katar Ulusal Haber Ajansı'nın sosyal medya hesaplarına yapılan bir siber saldırı sonrası krize dönüştü.
Katar Resmi Haber Ajansı QNA sitesinde 23 Mayıs gecesi Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani'ye atfedilen "ABD'ye karşı ve İran'ı destekleyici" açıklamalar yayınlamıştı. Açıklamalar kısa bir süre içinde medyada geniş bir şekilde yer almıştı. Bundan birkaç saat sonra açıklama yapan Katar hükümeti İletişim Dairesi Direktörü Şeyh Seyf bin Ahmed Al Sani, QNA sitesinin siber saldırıya uğradığını duyurmuştu.
Katar Dışişleri Bakanlığı da açıklamasında, QNA'nın siber saldırıya uğradığını ve yayınlanan haberlerin gerçeği yansıtmadığı, medya organlarından bu açıklamaları dikkate almalamalarını talep etmişti.
SUUDİLER İKNA OLMADI
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan basını başta olmak üzere Ortadoğu'daki basın yayın organları yalanlamaları dikkate almayarak siber saldırı girişimini Katar aleyhine bir kampanyaya dönüştürmüştü.
Suudi Arabistan'daki ABD-Körfez Ülkeleri ile ABD-İslam Ülkeleri zirveleri, terörle mücadele vurgusu ile sonuçlanmıştı. Suudi Arabistan'daki zirvelerden hemen sonra da Hamas'ın sürgündeki eski liderine ev sahipliği yapan ve sık sık Müslüman Kardeşler Teşkilatı'na yardım etmekle suçlanan Katar aleyhinde yapılan haber kampanyası dikkati çekiyor.
ASIL MESELE İRAN
Uzmanlara göre Suudi Arabistan'ın başı çektiği Katar karşıtı hareketin asıl hedefi İran'ın bölgedeki nüfusunu arttırmasına engel olmak. Katar'ın İran'la yakın ilişkileri özellikle sünni körfez ülkeleri arasında uzun süredir kriz sebebi.
Katar’ın, Suudi Arabistan ve diğer Sünni çoğunluklu Arap ülkelerinin tarihi rakibi olan İran’a karşı sert tutum takınmayıp reddetmesi, ilişkilerin kesilmesinin baş nedeni olarak gösteriliyor.
TÜRKİYE İÇİN BÜYÜK SIKINTI
Katar'ın Körfez ülkeleriyle yaşadığı bu sıkıntı Türkiye'yi deyin yerindeyse iki arada bir derede bırakacak. Körfez ülkelerinin tamamıyla ilişkisi iyi olan Türkiye'nin Katar'la ilişkisi neredeyse tüm ortadoğudaki en kuvvetli ilişkilere sahip.Son yıllarda Türkiye'nin en değerli markaları Katar sermayesine giderken konut sektöründe ciddi bir alım gücüne sahip.
Türkiye'nin Katar'da tugay düzeyinde bir askeri üssü bulunuyor ve uzmanlara göre, Katar'a karşı olası bir askeri harekat Türkiye'yi çok zor durumda bırakabilir.
Türkiye'yi arada bırakacak bir diğer konu ise Türkiye'nin Müslüman Kardeşler grubunu terör örgütü olarak görmemesi.
Müslüman Kardeşlerle ilgili körfezdeki tutum Türkiye'yi etkileyebilir. Mısır'la ilişkilerde olduğu gibi Türkiye'nin Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Yemen ve Libya'yla da sorun yaşamasına neden olabilir.
TRUMP ZİYARETİ ETKİSİNİ GÖSTERDİ
Körfezde ve genel olarak Ortadoğu’da ABD Başkanı Trump’ın yeni politikalarına uygun olarak İran karşıtı bir ittifakın şekillenmekte olduğu ve Katar ile Irak’ın İran’ın yanında yer aldığı görülüyor.
Arap ülkelerinin koordineli ilişki kesme kararının ABD Başkanı Donald Trump’ın Riyad ziyaretinin yalnızca 10 gün ardından gelmesi de dikkat çekti. Trump, ziyaretinde Müslüman ülkelere ‘İslamcı radikalizm’e karşı birlik ve beraberlik çağrısı yaparken İran’ı ise terörün ve militan grupların ‘anahtar destekçisi’ olarak sunmuştu.
TÜRKİYE'DEN İLK AÇIKLAMA
Dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Türkiye'de bulunan Alman mevkidaşı Sigmar Gabriel ile ortak basın açıklaması yaptı.Bakan Çavuşoğlu dünyayı sarsan Katar krizine ilişkin konuştu.
Çavuşoğlu, " Hepimizi üzen gelişme. Her bakımdan bu dayanışma önemli elbette sorunlar yaşayabilir ülkeler, görüş ayrılıkları olabilir ama her şartta diyoloğun devam etmesi lazım. Şuandaki mevcut tablodan üzüntü duyduk. Durumun normalleşmesi için elimizden gelen desteği veririz." dedi.
İRAN KARARDAN RAHATSIZ
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin genel sekreter yardımcısı Hamid Ebutalibi “diplomatik ilişkilerin kesilmesi ve sınırların kapatılması çağı sona erdi… Bu, krizi çözmenin bir yolu değil. Bu ülkelerin bölgesel bir diyalog kurmaktan başka seçeneği yok “dedi.
Mısır Dışişleri Bakanlığı, "düşmanca tutumları" nedeniyle Mısır'ın Katar ile diplomatik ilişkilerini kestiğini bildirdi.
Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Katar’ın "El Kaide ve DEAŞ fikrini yaydığı, Sina Yarımadası’ndaki terör örgütlerini desteklediği, ayrıca Mısır ve diğer Arap ülkelerinin iç işlerine karıştığı" ifadesi kullanıldı. Açıklamaya şöyle devam edildi: “Mısır yönetimi, düşmanca tavırları, Müslüman Kardeşler Teşkilatı (Ihvan) yöneticilerini ülke topraklarında barındırması ve Mısır milli güvenliğini tehdit eden terör örgütlerinde destek vermesi nedeniyle Katar ile diplomatik ilişkileri kesmeyi kararlaştırmıştır”
Açıklamada, Katar'ın ulaşım ve taşıma araçlarına Mısır’daki havaalanları ve limanların tümünün ülke milli güvenliği için kapatıldığı da kaydedildi.
Olayın ekonomik yansımaları da gecikmedi.
Abu Dabi devletinin sahibi olduğu Etihad Havayolları, Salı gününden itibaren Katar’ın başkenti Doha’ya bütün seferleri iptal ettiğini açıkladı. Öte yandan petrol ve doğal gaz fiyatları da yükseldi.
Suudi Arabistan’ın Katar’la sınırını kapatması üzerine temel kaynaklara ulaşım konusunda endişe duyan Katarlılar marketlere akın etti.
Katarlıların marketlerden gıda alışverişi yaptıkları görüldü. Katarlıların markete akın etmesinin arkasında ise başta Suudi Arabistan olmak üzere diğer bölge ülkelerinden satın alınan ürünler için ihracatın yasaklanmasından duyulan endişeydi. Nitekim korkulan olmaya başladı. Suudi Arabistan ve BAE, Katar'a yönelik beyaz şeker ihracatının durdurulduğunu açıkladı.
Şeffaf Gazete.com