Lute’un hazırlıklarına dün Spehar’la gerçekleştirdiği uzun süren görüşmeyle başladığını yazan Fileleftheros gazetesi, Spehar’ın Lute’u, mevcut durum hakkında bilgilendirdiğini kaydetti.
Haravgi gazetesi de haberinde, Lute’un dün BM’nin Kıbrıs’taki grubuyla uzun süren bir bilgilendirme görüşmesi yaptığını, öte yandan Lute’un, Kıbrıs’taki temasları ve görevi sırasında ise, açıklama yapmasının beklenmediğini yazdı.
Fileleftheros gazetesi “Niyetler Konusunda İlk Sınav- Lute Müzakerelerle İlgili Tezlerin Kayda Geçirilmesine Bugün Lefkoşa’dan Başladı” başlıklı manşet haberinde, Lute’un bugün Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’le gerçekleştireceği temasların, müzakere masasına dönüşle ilgili niyetler konusundaki ilk sınavı teşkil edeceğini yazdı.
Lute’un somut bir görev için Kıbrıs’ta bulunduğunu ve bunun liderlerin, müzakere masasına dönüp dönmeme konusundaki tezlerini (kendisine) iletmesinden ibaret olduğunu belirten gazete, Lute’un, Crans Montana konferansında yer alan diğer taraflardan da benzer yanıtlar isteyeceğini ifade etti.
“Elindeki bilgilere” dayanarak, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in iki eksende hareket etmeyi amaçladığını öne süren gazete, Anastasiadis’in ilk olarak, müzakerelere Crans Montana’da kaldıkları noktadan geri dönmeye hazır olduğunu yineleyeceğini iletti.
Anastasiadis’in, Guterres Çerçevesi içerisinde müzakerelere hazır olduğunu söyleyeceğini belirten gazete, Anastasiadis’in, çerçevede yer alan altı noktanın haricinde, ele alınması gereken başka açık meseleler olduğuna işaret edeceğini de aktardı.
Anastasiadis’in ikinci olarak ise “yalnızca Lute-Akıncı görüşmesi ışığında değil de, özellikle Lute’un Ankara ziyareti ışığında kendi önleme manevrasını yapacağını” yazan gazete, Anastasiadis’in “Kıbrıs Türk tarafının istemekte olduğu zaman takvimleri ile Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın Guterres Çerçevesi konusundaki açıklamalarıyla ilgili tezlerini açıklığa kavuşturacağını” da ileri sürdü.
Akıncı-Lute görüşmesinin, Türk tarafının hareket edeceği yönü göstermesinin beklendiğini de öne süren gazete, devamla, olayların akışıyla ilgili anahtarın, Ankara’nın muhafaza edeceği tutumla alakalı olduğunu ileri sürdü.
Şu ana kadar Lute’un Türkiye’ye ne zaman gideceğinin belirlenmediğini de yazan gazete, öte yandan Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ise, gelişmeleri Cumhurbaşkanı Akıncı’yla ele almak için bu akşam Kuzey Kıbrıs’a geleceğine yer verdi.
Gazete iç sayfadan “Kayda Geçirme- Lute Bugün Anastasiadis ile Akıncı’nın Tezlerini İsteyecek” başlığıyla yayımladığı haberinde ise, Lute’un bugün bir araya geleceği iki muhatabından, Kıbrıs sorunundaki sürecin nasıl ilerleyeceğine ilişkin olarak, tarafların görüş ve tezlerinin kayda geçirilmesini isteyeceğini yazdı.
Gazete, Lute’un temaslarıyla ilgili herhangi bir açıklama yapma niyeti olmamasının, dinlemek ve görüşleri kayda geçirmek için adaya geldiğini gösterdiğini de kaydetti.
Habere göre, Rum Hükümet Sözcüsü Prodromos Prodromu ise dün yaptığı açıklamada, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in Lute’a “Rum kesiminin yalnızca müzakere etmeye değil, sonuna kadar gidip, işgali sonlandıracak bir çözüme varmaya hazır olduğunu ileteceğini” vurguladı.
Prodromu “Anastasiadis’in buna paralel olarak, Türk tarafının en son kendilerini sürüklemeye çalıştığı kaygan zeminde değil de, hali hazırda üzerinde hem fikir olunan bir prosedür içerisinde ilerlemeye hazır olduğunu açıklığa kavuşturacağını” da ekledi.
Alithia gazetesi ise “İki Dikene Sahip Yeni Çaba- Lute Bugun İlk Kez İki Lideri Görüyor ve Dinliyor” başlığıyla manşetten yer verdiği haberinde, “tarafların başarısızlık noktası ile Guterres çerçevesine dönme çağrısına olumlu yanıt verdikleri” iddiasında bulunarak “Cumhurbaşkanı Akıncı’nın müzakerelerin sona erişiyle ilgili zaman takvimi, Anastasiadis’in ise garantiler konusunda taahhüt istediğini” ileri sürdü.
“Elindeki bilgilere” dayanarak, Anastasiadis’in Lute’a Rum kesimi ile bizzat kendisinin, müzakerelere, Crans Montana’da kaldıkları yerden geri dönme ve devam etme konusundaki net tezini ileteceğini yazan gazete, Anastasiadis’in “başka bir ihtilaflı konuda da çok net olacağını” yazdı.
“Bunun Guterres çerçevesinin altı noktasının paket olarak kabul edilmesi ve parçalar halinde tercih edilmesinin reddedilmesinden ibaret olduğunu” kaydeden gazete, “Rum-Yunan tarafının bir konferans toplanmasından önce ileri bir hazırlık istediğini, bu yüzden de Türk tarafının, iç boyutla ilgili nihai konferanstan önce, Türk askeri birliklerinin tamamen çekilmesine dair zaman takvimi ve garantilerin kaldırılması konusunda taahhüt vermesinde ısrar ettiklerini” ifade etti.
Gazete, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın, Lute’a iletmesi muhtemel tezleriyle ilgili iddialarda da bulundu.
Gazete “Karar Zamanı” başlıklı haberinde ise, Kıbrıs sorunuyla ilgili önemli bir günün daha bugün geldiğini ve BM’nin 13 aylık hareketsizliğin ardından, müzakerelerin başlaması hedefiyle bugün önemli bir çabayı başlatacağını kaydetti.
Gazeteye göre Rum Hükümeti Sözcüsü Prodromos Prodromu ise dünkü açıklamasında, “özellikle bugünlerde ve müzakerede bulunulmasına ilişkin yeni bir fırsat olasılığının karşısında, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in hazır olduğunu ve Türk işgalini sonlandırıp -kurtulmuş bir şekilde- Kıbrıs’ı yeniden birleştirecek bir anlaşma arzuladığını” öne sürdü.
“Kendilerinin bir uzlaşmaya hazır olduğunu” dile getiren Prodromu, “ancak halk tarafından kabul edilebilecek ve özellikle de işlevsel ve daimi olarak kalıcı olabilecek bir uzlaşmadan” söz etti.
“Çözümün, (herhangi bir karara ilişkin olumlu bir Kıbrıs Türk oyu (nihai veto) talebinin kendilerini götürecek olduğu) sürekli çatışmalara mahkûm olmayacak bir yönetim şekline sahip olması gerektiği” iddiasında da bulunan Prodromu, “bir federasyonun siyasi eşitliği çerçevesinde, Kıbrıslı Türklerin güce etkin katılımının sağlandığını, ancak bunun aşırı ayrıcalık ve tam kontrol olarak tercüme edilmemesi gerektiğini” öne sürdü.
Kendilerinin saygıdeğer, mantıklı ve işlevsel bir uzlaşmaya hazır olduklarını yineleyen Prodromu, “çünkü Kıbrıs’ın çözümden sonra, BM Genel Sekreteri Guterres’in de tanımladığı gibi, normal bir devlet olabileceğini ve olması gerektiğini” sözlerine ekledi.
Haber, Haravgi gazetesinde “Lute Bugün Liderlere Kulak Kesiliyor- Lute’un İki Liderle Kritik Görüşmeleri”, Politis’te ise “Sonuna Kadar Gidelim- Başkan Kararlı Adımlar Konusunda Hazır Görünüyor” başlıklarıyla yer aldı.
UNFICYP KONUSU
Haravgi gazetesi ise haberinde, Lute’un adaya ziyaretinin, BM’nin Kıbrıs’taki Barış Gücünün (UNFICYP) görev süresinin uzatılmasıyla ilgili kararının üslubunu etkileyeceğini yazdı.
Lute’un Kıbrıs’ta iki liderle gerçekleştireceği temasların tamamlanmasının ardından, UNFICYP’in görev süresinin uzatılmasıyla ilgili karar taslağının BM Güvenlik Konseyi üyelerine verilmesinin beklendiğini yazan gazete, Rum Haber Ajansı KİPE’nin New York’taki muhabirine dayanarak, BM Güvenlik Konseyi’nin kararın benimsenmesine ilişkin toplantısının 26 Temmuz sabahı olarak belirlendiğini, ancak zamanın yeterli olmaması durumunda, bunun bir gün sonraya aktarılmasının ihtimal dahilinde bulunduğunu kaydetti.
Geçtiğimiz hafta ilk önce İngiltere ve ABD, daha sonra ise Fransa ve en son olarak da 5 daimi üyenin katılımıyla konuyla ilgili hummalı istişarelerde bulunduğunu belirten gazete, bütün bunlara rağmen, açıkta kalan noktalar bulunduğunu ve bunların bugün 5 daimi üye tarafından kapatılmasına çalışılacağını ekledi.
Alithia ise habere “Lute’un Temasları UNFICYP’in Görev Süresinin Uzatılmasıyla İlgili Karara Damgasını Vuruyor” başlığıyla yer verdi.
PARTİLER VE HÜKÜMET YETKİLİLERİNİN AÇIKLAMALARI
Fileleftheros’a göre, Rum siyasi partiler de, Lute’un gelişini yorumlayan açıklamalarda bulundular.
Gazeteye göre AKEL Genel Sekreteri Andros Kiprianu, dün bir anma etkinliğinde yaptığı konuşmada, Lute’un bugün Anastasiadis ile gerçekleştireceği görüşmenin ve Lute’un daha sonra Türkiye’yle yapacağı görüşmenin çok önemli olduğunu söyledi.
Hangi olanaklar meydana getirileceğine dair ilk söze Türkiye’nin sahip olduğu iddiasında bulunan Kiprianu, Anastasiadis’in Lute’a neler söyleyeceğinin de büyük öneme sahip olduğunu ifade etti.
Kiprianu, kendi fikirlerinin, BM Genel Sekreterinin defalarca ana hatlarını çizdiği çerçevenin kabul edilmesi gerektiği şeklinde olduğunu yineledi.
Gazeteye göre Vatandaşlar İttifakı ise yaptığı açıklamada, Anastasiadis’i Lute ile olan görüşmesinde “Kıbrıs sorununun geçmişte de, şimdi de bir işgal, istila ve kolonizasyon sorunu olmayı sürdürdüğünü, aynı zamanda jeopolitik bir sorun olduğunu ve bu şekilde ele alınması gerektiğini netleştirmeye” çağırdı.
Ekologlar da yaptıkları açıklamada, BM Genel Sekreterinin Lute’u atamasıyla Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’e bir mesaj gönderdiğini ancak Anastasiadis hükümetinin diplomatik alfabesinin bir kez daha mesajları okuyamadığını ifade etti.
EDEK ise açıklamasında, partinin Kıbrıs sorununda ezelden beridir muhafaza ettiği tezlerin, bazılarını rahatsız ettiğini ve etmeyi sürdürdüğünü söyledi.
Gazeteye göre Rum Taşımacılık Bakanı Vasiliki Anastasiadiu açıklamasında, Hükümetin, isteklerini işlevsel bir yönetim sistemine dönüştürecek saygıdeğer bir çözüm arzuladığını ifade ederken, Rum Tarım Bakanı Kostas Kadis ise açıklamasında, Lute’un gelişinin sonuçlara sahip olması ve Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin diyaloğun yeniden başlamasına ilişkin prosedürleri harekete geçirmesini umduğunu dile getirdi.
Rum Başkanlık Komiseri Fotis Fotiu ise açıklamasında, Anastasiadis’in Lute ile olan görüşmesinin, Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin yeni bir çabanın başlamasına yön verdiğini ekledi.
Şeffaf Gazete