New York Times Gazetesi’nin Pulitzer Ödüllü eski Türkiye Şefi Stephen Kinzer’e, yazılarıyla Gaziantep’teki Roma mozaiklerinin korunmasına katkı sağladığı için Gaziantep Belediyesi tarafından dün verilmesi planlanan “Fahri Hemşehrilik Beratı” aniden iptal edildi. Beratı almak için aylar öncesinden davet edildiği törene gelen Kinzer, otele geldiğinde organizatörlerin mahçup bir şekilde, kendisine, fahri vatandaşlığının Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kişisel emriyle iptal edildiğini söylediğini anlattı. Gazetemizin sorularını yanıtlayan Kinzer, “Gaziantep’e geldiğimde çok şaşırdım. Bana yetkili ağızdan hiçbir bir açıklama yapılmadı. Yani resmi bir açıklama yok, o yüzden neden olduğunu ben de anlamıyorum. Ancak buradaki bir arkadaşımın anlattığına göre, Erdoğan’ın ofisinden Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin’e beni ‘hükümetin ve Türkiye’nin düşmanı’ olarak tarif eden bir faks gelmiş. Fatma Şahin bana bu teklifi birkaç ay önce Paris’teki bir Birleşmiş Milletler konferansında yapmıştı. Arkadaşımın bana ilettiğine göre 4 Ocak’ta Boston Globe’a yazdığım bir yazıda Erdoğan ile ilgili olan paragraf da faksa ataçlanmış” dedi.

Rahatsız etmeliyiz

Türkiye’nin basın özgürlüğünde 180 ülke arasında 149. sırada olduğunu belirten Kinzer, “İktidarın yanında olarak gazetecilik yapılamaz” dedi. Gazeteciliğin mutlaka birilerini rahatsız etmesi gerektiğini söyleyen Kinzer, İngiliz yazar George Orwell’dan alıntı yaparak “Orwell’ın da dediği gibi gazetecilik, başkalarının yayımlamak istemediklerini yayımlamaktır, gerisi halkla ilişkilerdir” diye konuştu. Yaklaşan genel seçimler öncesinde Türkiye’de basının üzerindeki baskının arttığına dikkat çeken Kinzer, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hürriyet Gazetesi ve New York Times makalesi ile ilgili sözlerini hatırlattı.

Müdahale olmaz

Kinzer, “Erdoğan Türk medyasındaki muhalif seslerin yanı sıra uluslararası kuruluşlara karşı da söylemlerini sertleştirdi. New York Times makalesi editoryel kadro tarafından kaleme alındı. Makale tam da Erdoğan’ın Türk medyasına nasıl gözdağı verdiğinin ve el koyduğunun hikayesini anlatıyor. Bir gazetecinin yazısına müdahale edilemez. İktidarın yanında olarak gazetecilik yapılamaz” dedi.

Stephen Kinzer, 15 yıl önce New York Times’ın Türkiye büro şefi iken Gaziantep’teki Zeugma mozaikleriyle ilgili yaptığı haberlerin etkisiyle düzinelerce mozaik kurtarılarak bugünkü Zeugma Müzesi kurulmuştu. Kinzer beş ay önce Boston Globe’da yayımlanan yazısında Cumhurbaşkanı için “Bir zamanlar yetenekli bir modernleşmeci olarak görülen Erdoğan, şimdi bin odalı sarayında oturmuş, Avrupa Birliği’ni kınıyor, gazetecilerin tutuklanmasını emrediyor, mini etek ve doğum kontrolüne karşı bağırıp çağırıyor” demişti.

Çoğu ülkenin lideri dikkate almaz ama...

Gazeteci Stephen Kinzer, fahri hemşeriliğinin iptalini, dün Amerika’nın Boston Globe Gazetesi’ndeki köşesinde de ayrıntıları ile yazdı. Kinzer’in yazısındanbazı bölümler şöyle:

“Salı sabahı Gaziantep’e çok özel bir şeref almak üzere geldim. Gel gör ki vardığımda beni ağırlayanlar, ciddi bir şekilde utanmıştı ve fahri vatandaşlığımın bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından geri alındığını söylediler. Duyduğuma göre Gaziantep’in Belediye Başkanı, Paris’te bir konferanstayken bu emri almış. Erdoğan’ın ofisi, Belediye Başkanı’na benim hakkımda “hükumetimizin ve devletimizin düşmanıdır” sözlerini barındıran bir faks göndermiş. Ekte ise benim 4 Ocak’ta Boston Globe’da yazdığım Erdoğan hakkındaki paragraf bulunuyormuş.

Çoğu ülkede, devletin başındaki kişi, kendisi hakkında binlerce mil ötede basılmış birkaç cümleyi dikkat etmez; ya da en fazla bir filin bir sivrisineğe göstereceği endişesizlikle omuz silker. Fakat Erdoğan basında onun hakkında çıkan yazılara aşırı bir ilgi duyuyor. Türkiye’deki bağımsız gazetecilerin çoğu işlerinden oldu, kalanlardan ise Erdoğan’ın partisinin çizgisine yaklaşması bekleniyor.