Prof. Dr. Baskın Oran ile Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu’nun 2008 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) yaptığı başvuruyu inceleyen AİHM yargıçları, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 10. maddesi ile düzenlenen “ifade özgürlüğü” hakkını ihlal ettiğine hükmetti.
AİHM’den yapılan açıklamada her iki profesöre yönelik üç yıldan uzun süre devam eden soruşturmaların akademisyenleri “kaçınılmaz olarak baskı altına aldığı” ve “otosansüre zorladığı” ifadelerine yer verildi.
Oran ve Kaboğlu hakkında 2005 yılında “nefreti körükleme” ve “devlet organlarını aşağılama” suçlamasıyla dava açılmıştı. Profesörlerin 2004 yılında Başbakanlık bünyesindeki İnsan Hakları Danışma Kurulu’nda görevliyken hazırladıkları “azınlıklar ve kültürel haklarla” ilgili raporu Türkiye’de tartışma yaratmıştı.
Oran ve Kaboğlu 2008 yılında suçlamalardan beraat etmiş ancak davayı 2007 yılında AİHM’ye taşımıştı. Akademisyenlerin ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine hükmeden AİHM yargıçları, Türkiye’yi başvuru sahiplerine 2 bin euro tazminat ödemeye mahkum etti.